آیا استفاده از روغن ماهی می‌تواند اثرات منفی رژیم غذایی پر چرب را معکوس کند؟

 25 اوت 2015- مطالعه ای که اخیراً درمجله‌ی Physiologyمنتشر شده است، نشان داد که مصرف مکمل‌های روغن ماهی ممکن است قدرت جلوگیری از اثرات زیان بار رژیم‌های غذایی پرچرب بر متابولیسم نظیر دیابت نوع 2،  را داشته باشد. این عواقب منفی بهداشتی شامل افزایش وزن، افزایش میزان کلسترول و مقاومت به انسولین است که تا ابتلا به چاقی و دیابتنوع 2 راه کمی دارند.

شبکه‌ی پیچیده‌ای از مواد شیمیایی درایجاد اختلالات متابولیک ناشی از رژیم غذایی با چربی بالا دخالت دارند، برخی ازاین مولکولها و مسیرهای مهم شامل موارد زیر می‌باشند:

·        آدیپونکتین – که میزان قندخون وتجزیه‌ی اسیدهای چرب را تنظیم می‌کند.

·        آدیپوکین‌ها- نوعی سیتوکین(پیام رسان سلولی) که توسط بافت چربی تولید می شوند.

·        اینترلوکین 6- نوعی سیتوکین که در بروز التهاب نقش دارد.

·         فاکتور نکروز تومور آلفا- یک سیتوکین که در التهاب نقش دارد.

·        مسیر تولید لیپدهای جدید[1]- فرآیندی که کربوهیدرات‌های اضافه را به اسیدهای چرب جدید تبدیل می‌کند.

·        لیپولیز که چربیها را برای تولید اسیدهای چرب تجزیه می‌کند.

درطی سالهای اخیر، روغن ماهی به عنوان یک راه حل برای تمام مشکلات مطرح شده است، این ادعاها بر اساس توانایی روغن ماهی در کاهش وزن، افزایش باروری، بهبود سلامت پوست و افزایش انرژی عنوان شده اند. همه‌ی این ادعاها از طریق تحقیقات به اثبات نرسیده‌اند اما در مورد توانایی روغن ماهی در تغییر مسیرهای متابولیک شواهد بیشتری در حال ظهور می‌باشد.

روغن ماهی حاوی اسیدهای چرب غیراشباع پلی امگا 3 با زنجیره‌ی طولانی هستند که شامل ایکوزاپنتانوئیک اسید و اسید docosahexaenoicمی‌باشد. تأثیر این نوع از اسیدهای چرب از مدت‌ها پیش بر بهبود حساسیت به انسولین و داشتن خواص قوی ضد التهابی، کاهش میزان چربی و وزن بدن شناخته شده بود. یک گروه ازمحققان دانشگاه سائو پائولو در برزیل به بررسی تأثیر مصرف ساپلیمنت روغن ماهی بر متابولیسم موشهایی که با رژیم پرچرب تغذیه می‌شدند، پرداختند.

محققان موشها را به مدت 4 هفته با ساپلیمنت روغن ماهی قبل از آغاز یک رژیم غذایی شامل مقادیر زیاد چربی و روغن ماهی قرار دادند. با پایان مدت این رژیم غذایی، دانشمندان نمونه‌هایی از چربی بدن این موشها جدا کرده و آنالیز نمونه‌ها را با نمونه‌های چربی موشهایی که تحت رژیم غذایی پرچرب، بدون روغن ماهی بودند، مقایسه کردند.

روغن ماهی و تغییرات متابولیک

محققان به اندازه گیری تعدادی از عواملی که دارای تاثیراتی بر متابولیسم بودند، نظیر مقاومت به انسولین و تجمع چربی در نواحی مختلف بدن پرداختند.

همانطور که انتظار می رفت رژیم غذایی پر چرب بطور چشمگیری سبب بروز تغییراتی در تعدادی از مسیرهای متابولیکی از جمله: جذب گلوکز، ترشح آدیپونکتین، فاکتور نکروز تومور آلفا، اینترلوکین 6، تجزیه ی چربیها، لیپوژنز جدید و ترشح سیتوکینهای پیش التهابی شده بود.

این طیف وسیع از تغییرات متابولیکی در موشهایی که به آنها ساپلیمنت روغن ماهی داده شده بود، مشاهده نگردید، به عبارت دیگر از تاثیرات منفی رژیم غذایی پرچرب با مصرف روغن ماهی کاسته شده بود.

سرپرست این پژوهش پرفسور Alonso-Valeاستادیار گروه علوم زیستی گفت: تحقیقات ما نشان داد که مصرف ساپلیمنت روغن ماهی علاوه بر سایر استراتژیها می تواند به عنوان یک اقدام پیشگیرانه در برابر مقاومت به انسولین و چاقی بکار گرفته شود.

از آنجایی که این تحقیق بر روی موشها انجام گردید، این تئوری باید در آزمایشات انسانی تایید شود. پرفسور Alonso-Valeافزود: ما به تحقیقات بیشتری برای درک بهتر تاثیرات روغن ماهی بر انسان نیاز داریم، این یافته ها بی شک برای تحقیقات آتی بسیار جذاب و قابل توجه هستند.  مداخلات دارویی موثر برای کاهش اختلالات متابولیکی با استفاده از عصاره ی روغن ماهی می تواند پس از تکمیل آزمایشات انسانی به عنوان یک استراتژی مورد استفاده قرار گیرد.

منبع:

http://www.medicalnewstoday.com/articles/312538.php

 



[1]De novo lipogenesis